عمده‌ترين خصيصه‌هاي دانش در دنياي امروز
1. پراكندگي جغرافيايي اطلاعات
2. انبوهي اطلاعات
3. سرعت روزآمدي(2)
4. تنوع موضوعي و بين رشته‌اي
5. تنوع زباني
6.اخص‌گرائي
جامعه اطلاعاتي امروز به سه دسته عمده تقسم مي‌شود:
الف. اطلاع‌سازها
ب. اطلاع‌پردازها
ج. اطلاع‌خواه‌ها
ابزارهاي اطلاعاتي
حجم اطلاعات قابل دسترس روي وب به صورت چشمگيري در حال افزايش است. اين گستردگي عدم توانايي نظامهاي اطلاعاتي در تامين همه منابع مورد نياز کاربران خود را نشان ميدهد. بنابراين بهترين راه کار براي تقويت اين ضعف "اشتراک منابع" است. بر اساس اين فرايند، نظامهاي اطلاعاتي مختلف ميتوانند اشياي محتوايي مورد نياز کاربران خود را از طريق دسترسي به منابع نظامهاي ديگر مرتفع نمايند.
C.A.S(خدمات آگاهي رساني جاري)
C.C(خدمات فهرست مندرجات )
S.D.I(اشاعه گزينشي اطلاعات )
استاندارد Z39.50
استاندارد Z39.50براي تسهيل و انجام فرايند ياد شده بسيار کارآمد است. در واقع زماني که نظامهاي اطلاعاتي مختلف پايگاهها و منابع خود را براي کاربران ديگر نظامها قابل دسترس ميسازند، در فرايند اشتراک منابع شرکت نمودهاند.
يكى از فوايد اصلى فهرستگانهاى مجازى، تسهيل فرايند امانت بين كتابخانهاى است، به طورى كه كاربر بتواند بدون واسطه محل آثار مورد نياز خود را شناسايى كند. "خدمات گسترده" Z39.50، اين امكان را به نظامهاى كتابخانهاى مىدهد كه خود را براى خدمات تحويل مدرك، شامل بررسى مالى و وضعيت حق اشتراك درخواست كننده براى دسترسى به يك اثر تنظيم نمايند.
يكى از فوايد اصلى فهرستگانهاى مجازى، تسهيل فرايند امانت بين كتابخانهاى است، به طورى كه كاربر بتواند بدون واسطه محل آثار مورد نياز خود را شناسايى كند. "خدمات گسترده" Z39.50، اين امكان را به نظامهاى كتابخانهاى مىدهد كه خود را براى خدمات تحويل مدرك، شامل بررسى مالى و وضعيت حق اشتراك درخواست كننده براى دسترسى به يك اثر تنظيم نمايند.
خدمات امانت بين كتابخانهاى در داخل کشور بدليل نداشتن متولي در حال حاضر بيشتر به صورت دستى صورت مىگيرند و يا اينكه اساساً متكى بر خدماتى ناسازگار و متفاوت هستند كه توسط فراهمكنندگان متعدد ارائه مىشوند. يكى از ويژگىهاى Z39.50آن است كه كتابخانهها قادر خواهند بود كه آثار و منابع را در درگاهي واحد جستجو كنند و سفارش دهند و مستقيماً از طريق ابزارهاى جستجوى اپک خود به همه خدمات كتابخانهاى مورد نياز بپردازند.
نسخه سوم پروتكل Z39.50 به كاربر اين امكان را مىدهد كه دستورات جستجو خود را ذخيره كرده و در فواصل زمانى معين اجرا نمايند. به عنوان مثال، كاربر كتابخانهها و منابع اطلاعاتى مفيد را شناسايى كرده و پروفايلهاى مربوط به اشاعه گزينشى اطلاعات را با استفاده از رابط كاربرى واحد ايجاد مىكند. جستجوها در صورت نياز مىتوانند به صورت خودكار اجرا شده و نتايج از پايگاههاى اطلاعاتى (مورد جستجو) به يك مقصد خاص مثل فكس، پست الكترونيكى و پيام کوتاه انتقال مىيابند. بنابراين در اينجا نيز نقش موثري را دارد و حتي ميتواند امکان دسترسي خودکار در فواصل زماني برنامهريزي شده را فراهم آورد. کاربردهاي Z39.50 براي خدمات کتابداري و اطلاعرساني بسيار گسترده است. اين کاربردها در چند سال آينده به اندازه پيشرفتهاي فهرستهاي عمومي پيوسته خواهد بود.
اس دی آی یک نظام بازیابی ماشینی اطلاعات است که در آن با استفاده از کامپیوتر می توان اطلاعات مورد نیاز انتخابی هرفرد را برای او ارسال داشت. نحوه کار بدین ترتیب است که برای هریک از استفاده کننده گان از این نظام یک پرونده حاوی رشته‌ها و موضوعهای مورد علاقه او درست می شود. معمولاً این رشته‌ها به وسیله واژه‌ها و اصطلاحاتی که در نوشته‌های آن موضوع موجود است مشخص می شود.
به طور کلی منظور از اشاعه اطلاعات گزینشی فراهم آوردن، سازماندهی، انتخاب و اشاعه منظم اطلاعات برای افراد و سازمانها برحسب نیازهای از پیش تعیین شده آنان می باشد.
اهمیت اشاعه گزینشی اطلاعات
اطلاعات در دنیای امروز یا عصر اطلاعات دارای ویژگی‌ها و خصایصی است که به اعتبار آن می‌توان وضعیت مطلوب آینده را ترسیم کرد. پراکندگی جغرافیایی، انبوهی، سرعت روزآمدی، تنوع موضوعی اطلاعات، بین رشته‌ای‌ها و تنوع زبانی از اهم مسائلی است که مقوله اطلاعات، امروزه با آن روبه‌رو است. حرکت اطلاعات در روند تبدیل به دانش در مسیر اخص‌گرایی، جامعه اطلاعاتی امروز را تحت سه مقوله اطلاع‌سازها، اطلاع‌پردازها و اطلاع‌خواه‌ها مشخص می‌شود نیازمند برنامه‌ریزی خاصی می‌کند. بررسی مسیر تولید و تولد روش‌ها، ابزار، اندیشه‌ها و روندهای اشاعه اطلاعات از نظرگاه تاریخی، منجر به دستیابی رویکردهای اطلاعاتی خاصی در عصر حاضر از جمله حرکت به سمت تخصصی شدن، خودکارسازی، کیفیت‌گرایی، اطلاعات ناب، جلوگیری از ریزش کاذب و اطلاع‌رسانی گزینشی شده و پیش‌بینی می‌شود هزاره سوم هزاره اطلاع‌رسانی گزینشی در مفهوم خاص آن باشد.
فرآيند (اس.دي.آي)
عمليات (اس.دي.آي) به ترتيب شامل مراحل زير مي‌شود:
1. مطالعه منابع و مدارك جديد شامل نشريات ادواري، كتاب‌ها، خلاصه سمينارها، گزارش‌ها پروانه نوآوري‌ها، بانك‌هاي اطلاعاتي و ...؛
2. انتخاب و گزينش مطالب مرتبط با پرونده‌هاي پژوهشي (يا فرآيند تطبيق شاخص نياز با محتواي مدارك روزآمد)؛
3. واكشي اطلاعات؛
4. ارسال منابع به روش مقتضي؛ (كارنماي جست و جوي اطلاعات)
اطلاع‌رسانی گزینشی
اطلاع‌رسانی گزینشی حرکتی تاریخ‌مند، با هدف و کاربرمدار است که با به کارگیری بهترین روش‌ها، راهکارها و شیوه‌های گزینشی و اشاعه اطلاعات در جهت ارائه ناب‌ترین اطلاعات در زمان مناسب با محوریت پرسش‌ها، مسائل و پروژه‌های پژوهشی موجود به پژوهشگران و نیازمندان اطلاعات است. این حرکت تاریخی با توجه به نیازها و مقتضیات زمان شکل گرفته، ابزارسازی کرده و تفکر مورد نیاز خود را پرورده است. هدف اصلی آن پاسخگویی ویژه و دقیق با توجه به نیازهای کاربران اطلاعات است. قواعد دست نامریی در بازار ایجاب می‌کند که علاوه بر شیوه‌های نوین تولید و مصرف اطلاعات، توزیع یا اشاعه اطلاعات نیز تابع قوانین خاص خود باشد. »امروزه از ضروری‌ترین الزامات اشاعه اطلاعات، به حداقل رساندن مصرف سرانه زمان برای پژوهشگران است.
سرجمع تمام خصايص فوق در مفهوم»اطلاعرساني گزينشي«(27) (جدول اطلاعرساني گزينشي) متبلور مي‌شود. اطلاعرساني گزينشي حركتي تاريخ‌مند، با هدف و كاربرمدار است كه با به كارگيري بهترين روش‌ها، راهكارها و شيوه‌هاي گزينشي و اشاعه اطلاعات در جهت ارائه ناب‌ترين اطلاعات در زمان مناسب با محوريت پرسش‌ها، مسايل و پروژه‌هاي پژوهشي موجود به پژوهشگران و نيازمندان اطلاعات است. اين حركت تاريخي با توجه به نيازها و مقتضيات زمان شكل گرفته، ابزارسازي كرده و تفكر مورد نياز خود را پرورده است. هدف اصلي آن پاسخگويي ويژه و دقيق با توجه به نيازهاي كاربران اطلاعات است.
نظرات شما عزیزان:
به جهت اطلاعات مفید و کاربردی که در وبلاگتان قرار می دهید از شما متشکرم.
تبادل
لینک هوشمند